Op 13 maart 2024 werden Sofie van de Waart en Dirk Anton van Mulligen geïnterviewd door Jurgen van den Berg op Radio1 voor Omroep Max over hoogbegaafdheid en de misvattingen daarover. Dit ter gelegenheid van de week van de hoogbegaafdheid. In deze blog een korte samenvatting van het interview met aansluitend de link naar de video, zodat je het hele interview kunt terugluisteren en -kijken.

Bij hoogbegaafdheid wordt er vaak gedacht aan de stereotypen: superslimme mensen die moeiteloos door het leven gaan. Maar klopt dat beeld wel? Dirk Anton van Mulligen, een hoogbegaafde die andere hoogbegaafden begeleidt in hun loopbaan, en onderwijsspecialist Sofie van de Waart delen hun blik hierop in de Week van de Hoogbegaafdheid in Villa VdB.

Van Mulligen ontdekte pas op latere leeftijd zijn hoogbegaafdheid: "Het kwartje viel rond mijn 25e. Hoewel ik altijd bovengemiddeld slim was, realiseerde ik me het pas na een aannametest bij het Ministerie van Economische Zaken. De psycholoog, die tegen z'n pensioen aanzat, zei dat hij in al die jaren nog nooit iemand had gezien met zo'n hoge score op de test."

Nadelen

Hoogbegaafdheid brengt niet alleen voordelen met zich mee, benadrukt Van Mulligen: "Je doorziet dingen snel, maar daardoor ben je ook erg snel verveeld. Hoe meer ik verplicht in het gareel moest lopen, hoe slechter de prestaties werden. Veel hoogbegaafden, en ik als kind ook, kunnen heel sensitief zijn voor geluiden. Maar we kunnen ook erg emotioneel sensitief zijn."

Daarnaast is het beeld dat hoogbegaafde kinderen zonder zorgen door school gaan een misvatting, vertelt onderwijsspecialist Sofie van de Waart: "Het onderwijssysteem is vaak niet afgestemd op hun snelheid, waardoor ze kunnen vastlopen. Een hoogbegaafd kind zou in principe in 3 jaar de basisschooltijd kunnen afronden." Op school is herkenning dus cruciaal vertelt Van de Waart: "Ontwikkelingsgelijken zijn belangrijk voor het welzijn van hoogbegaafde kinderen." Om die reden richtte Van de Waart een speciale klas voor hoogbegaafde kinderen op.

Arbeidsmarkt

Op de arbeidsmarkt ervaren hoogbegaafden uitdagingen. Van Mulligen legt uit: "Ze hebben behoefte aan vrijheid en kunnen moeite hebben met autoriteit." Niet elke organisatie past bij hoogbegaafden: "Als baas van een hoogbegaafde moet je er goed mee om kunnen gaan. Zo hebben sommige hoogbegaafden een heel sterk rechtvaardigheidsgevoel. Nou, binnen grote organisaties zijn soms heel veel politieke spelletjes, procedures, protocollen.. Dat zijn allemaal van die dingen die niet zo heel goed passen bij hoogbegaafden. Heel veel hoogbegaafden willen op voet van gelijkheid vooral resultaatgericht werken en lekker snel. En dat kan soms wringen."

Sociaal onhandig?

Tot slot vertelt Van de Waart nog dat hoogbegaafdheid gaat niet gepaard met sociale onhandigheid, zoals vaak wordt gedacht: "Dat is een misvatting, daar is ook geen wetenschappelijk bewijs voor. Ze zijn soms misschien sociaal minder begaafd, maar dat geldt net zo goed voor gewone mensen, dus dat hoeft niet per se samen te gaan met hoogbegaafd zijn."

Kijk en luister hier het hele interview terug.